تفسیر غزل شماره 189 حافظ: طایر دولت اگر باز گذاری بکند

غزل شماره 189 حافظ یکی از غزل‌های پرشور و امیدوارکننده اوست که به موضوع عشق، امید و آرزوهای انسان می‌پردازد. حافظ در این غزل، با زبانی زیبا و امیدوارانه، به آینده روشن و تحقق آرزوها اشاره می‌کند.

معنی بیت به بیت:

• طایر دولت اگر باز گذاری بکند: اگر پرنده بخت و اقبال بازگردد و به ما روی آورد.
• یار بازآید و با وصل قراری بکند: یار باز خواهد گشت و با ما قرار وصل خواهد گذاشت.
• دیده را دستگه دُرّ و گُهر گر چه نماند: اگر چشم از نعمت‌های دنیوی چون گوهر و جواهر بی‌نصیب بماند.
• بخورد خونی و تدبیر نثاری بکند: دل خون بخورد و هر چه تدبیر کند، بی نتیجه بماند.
• دوش گفتم بکند لعل لبش چاره من؟ دیشب از خود پرسیدم که آیا لب لعل یار می‌تواند چاره کار من شود؟
• هاتف غیب ندا داد که آری بکند: هاتف غیب (صدای درونی) پاسخ داد که آری، او می‌تواند چاره کار تو شود.
• کس نیارد بر او دم زند از قصه ما: کسی نمی‌تواند از داستان عشق ما چیزی بگوید.
• مگرش باد صبا گوش گذاری بکند: مگر باد صبا (که پیام‌آور عشق است) به حرف‌های ما گوش فرا دهد.
• داده‌ام باز نظر را به تذروی پرواز: دوباره چشم امیدم را به پرواز پرنده عشق دوخته‌ام.
• بازخواند مگرش نقش و شکاری بکند: شاید دوباره دل او به سوی من بازگردد.
• شهر خالیست ز عشاق بود کز طرفی: شهر از عاشقان خالی است، ای کاش.
• مردی از خویش برون آید و کاری بکند: مردی از خود بگذرد و کاری کند.
• کو کریمی که ز بزم طربش غمزده‌ای: کجاست آن مرد سخاوتمند که از میهمانی شادی‌اش.
• جرعه‌ای درکشد و دفع خماری بکند: جرعه‌ای شراب بنوشد و غم مرا برطرف کند.
• یا وفا یا خبر وصل تو یا مرگ رقیب: یا وفا و وفاداری تو، یا خبر وصل تو، یا مرگ رقیبم.
• بود آیا که فلک زین دو سه کاری بکند: آیا آسمان می‌تواند یکی از این سه کار را برایم انجام دهد؟
• حافظا گر نروی از در او هم روزی: ای حافظ، اگر تو هم از در او دور نشوی، روزی.
• گذری بر سرت از گوشه کناری بکند: از گوشه‌ای گذرت به او بیفتد.

تفسیر کلی غزل:

حافظ در این غزل، به دنبال یار و محبوب خود است و از او می‌خواهد که به او بازگردد. شاعر با وجود همه سختی‌ها و ناامیدی‌ها، امید خود را از دست نداده و همچنان به عشق و وصل یار امیدوار است. او از خداوند و از تقدیر می‌خواهد که به او کمک کند تا به معشوق خود برسد.

مفاهیم کلیدی:

• عشق و امید: عشق به عنوان نیروی محرکه و امید به آینده بهتر.
• یار و محبوب: نماد همه آرزوها و خواسته‌های انسان.
• تلاش و کوشش: تلاش برای رسیدن به هدف و آرزو.
• تقدیر و سرنوشت: اعتقاد به قدرت تقدیر و دخالت خداوند در امور انسان.

تعبیر در فال:

اگر این غزل در فال حافظ بیاید، معمولاً به معنای رسیدن به آرزوها، موفقیت در عشق و کسب خبرهای خوش است. همچنین می‌تواند به معنای اهمیت تلاش و پشتکار در رسیدن به اهداف باشد.

کاربردهای این غزل:

• انگیزشی: این غزل می‌تواند به انسان انگیزه دهد تا به دنبال اهداف خود باشد.
• عشق و احساسات: این غزل به زیبایی عشق و احساسات انسانی را توصیف می‌کند.
• اهمیت تلاش: این غزل بر اهمیت تلاش و پشتکار در رسیدن به موفقیت تاکید می‌کند.