حافظ غزل شماره 489
مطالب پیشنهادی از سراسر وب:
مطالب پیشنهادی
حافظ غزل شماره 489
ای در رخ تو پیدا انوار پادشاهی
در فکرت تو پنهان صد حکمت الهی
کلک تو بارک الله بر ملک و دین گشاده
صد چشمه آب حیوان از قطره سیاهی
بر اهرمن نتابد انوار اسم اعظم
ملک آن توست و خاتم فرمای هر چه خواهی
در حکمت سلیمان هر کس که شک نماید
بر عقل و دانش او خندند مرغ و ماهی
باز ار چه گاه گاهی بر سر نهد کلاهی
مرغان قاف دانند آیین پادشاهی
تیغی که آسمانش از فیض خود دهد آب
تنها جهان بگیرد بی منّت سپاهی
کلک تو خوش نویسد در شأن یار و اغیار
تعویذ جانفزایی افسون عمرکاهی
ای عنصر تو مخلوق از کیمیای عزّت
و ای دولت تو ایمن از وَصمت تباهی
ساقی بیار آبی از چشمه خرابات
تا خرقهها بشوییم از عُجب خانقاهی
عمریست پادشاها کز می تهیست جامم
اینک زِ بنده دعوی، وَز محتسب گواهی
گَر پرتوی زِ تیغت، بر کان و معدن افتد
یاقوت سرخرو را بخشند رنگ کاهی
دانم دلت ببخشد بر عجز شبنشینان
گر حال بنده پرسی از باد صبحگاهی
جایی که برق عصیان بر آدم صفی زد
ما را چگونه زیبد دعوی بیگناهی؟
حافظ چو پادشاهت گهگاه میبرد نام
رنجش ز بخت منما بازآ به عذرخواهی
توضیح . معنی . تفسیر
تفسیر غزل شماره 489 حافظ: ای در رخ تو پیدا انوار پادشاهی
غزل شماره 489 حافظ یکی از غزلهای عاشقانه و عرفانی دیوان اوست که مضمون اصلی آن، ستایش معشوق و بیان زیباییهای اوست. حافظ در این غزل، با زبانی شیوا و تصویرهای زیبا، به توصیف معشوق خود پرداخته و او را به پادشاهی تشبیه کرده است که انوار پادشاهی از رخسار او تابان است.
مفهوم کلی غزل:
در این غزل، حافظ با توصیف زیباییهای معشوق، به ستایش او پرداخته است. او با استفاده از تشبیهات زیبا و عبارات دلنشین، به مخاطب نشان میدهد که معشوق او دارای چه زیباییهای درونی و بیرونی است.
تفسیر بیت به بیت:
- بیت اول: “ای در رخ تو پیدا انوار پادشاهی”
حافظ با این بیت، به صورت مستقیم به معشوق خود خطاب میکند و او را به پادشاهی تشبیه میکند که انوار پادشاهی از رخسار او تابان است.
- در فکرت تو پنهان صد حکمت الهی”
در این بیت، شاعر به عمق وجودی معشوق اشاره میکند و میگوید که در فکر او صدها حکمت الهی نهفته است.
- کلک تو بارک الله بر ملک و دین گشاده صد چشمه آب حیوان از قطره سیاهی”
در این بیت، حافظ به قدرت قلم معشوق اشاره میکند و میگوید که قلم او بر ملک و دین برکت دارد و از هر قطره مرکب او، چشمهای از آب حیات جوشیده است.
تفسیرهای متفاوت:
- تفسیر عاشقانه: در تفسیر عاشقانه، این غزل به عنوان یک غزل عاشقانه و توصیف زیباییهای معشوق تعبیر میشود.
- تفسیر عرفانی: در تفسیر عرفانی، معشوق در این غزل نماد خداوند یا حقیقت مطلق است و شاعر به زیباییهای الهی و معرفت اشاره میکند.
نکات قابل توجه:
- معشوق: معشوق در این غزل، میتواند هم یک انسان واقعی و هم نمادی از خداوند یا حقیقت مطلق باشد.
- زیباییهای درونی و بیرونی: حافظ به زیباییهای درونی و بیرونی معشوق اشاره میکند.
- تشبیهات زیبا: استفاده از تشبیهات زیبا و عبارات دلنشین از ویژگیهای بارز این غزل است.
- قدرت قلم: حافظ به قدرت قلم معشوق اشاره میکند و آن را به چشمه آب حیات تشبیه میکند.
نتیجهگیری:
غزل 489 حافظ، یک غزل بسیار زیبا و دلنشین است که به ما نشان میدهد که زیبایی و کمال در همه چیز وجود دارد. این غزل، به ما یادآوری میکند که باید به دنبال زیباییها باشیم و از آنها لذت ببریم.
این غزل به دلایل زیر بسیار مشهور است:
- زبان شیرین و شیوا: این غزل با زبان شیرین و شیوای خود، احساس شاعر را به خوبی منتقل میکند.
- توصیفهای زیبا: توصیفهای زیبایی که حافظ از معشوق خود ارائه میدهد، بسیار دلنشین است.
- مفهومی بودن: این غزل حاوی مفاهیم عمیق عرفانی و عاشقانه است.
مطالب پیشنهادی از سراسر وب: