تفسیر غزل شماره 254 حافظ: “دیگر ز شاخ سرو سهی بلبل صبور”

غزلی در وصف زیبایی و شکایت از بی‌مهری یار

این غزل زیبا از حافظ، همزمان به وصف زیبایی یار و شکایت از بی‌مهری او می‌پردازد. شاعر در این غزل، با زبان لطیف و دلنشین، از یار خود می‌خواهد که به او توجه کند و او را از این بی‌مهری رهایی بخشد.

تفسیر بیت به بیت:

• بیت اول: “دیگر ز شاخ سرو سهی بلبل صبور” شاعر می‌گوید که بلبل صبور، دیگر بر شاخ سرو سبز آواز نمی‌خواند. این بیت، نمادی از خاموشی دل شاعر به دلیل بی‌مهری یار است.

• بیت دوم: “گلبانگ زد که چشم بد از روی گل به دور” بلبل آواز خواند و گفت که چشم بد از روی گل دور باشد. این بیت، کنایه از زیبایی یار است که باعث حسادت دیگران می‌شود.

• بیت سوم: “ای گل به شکر آن که تویی پادشاه حسن” شاعر خطاب به یار می‌گوید که ای گل زیبا که پادشاه حسن هستی.

• بیت چهارم: “با بلبلان بی‌دل شیدا مکن غرور” شاعر از یار می‌خواهد که به بلبلان دل‌شکسته غرور نفروشد.

• بیت پنجم: “گر مهر می‌وری به من یک نظر کن و بنگر” شاعر می‌گوید اگر مرا دوست داری، یک نگاه به من کن.

• بیت ششم: “تا چشم بد نزند بر رخسار دلکش تو” تا چشم بد به روی زیبای تو نخورد.

• بیت هفتم: “تا من به جان ندهم این دل زار و خسته را” تا من از دست این دل زار و خسته راحت شوم.

• بیت هشتم: “در سایه عهد و وفا محرم دل کن مرا” مرا در سایه عهد و وفا، محرم دل خود کن.

تفسیر کلی

در این غزل، حافظ با زبان لطیف و دلنشین، به وصف زیبایی یار و شکایت از بی‌مهری او می‌پردازد. او از یار می‌خواهد که به او توجه کند و او را از این بی‌مهری رهایی بخشد. شاعر در این غزل، به زیبایی طبیعت و رابطه انسان با آن نیز اشاره می‌کند.

نکات قابل توجه:

• تضاد زیبایی و بی‌مهری: شاعر در این غزل، تضاد زیبایی یار و بی‌مهری او را به تصویر می‌کشد.
• شکایت از بی‌مهری: شاعر از بی‌مهری یار شکایت دارد و از او می‌خواهد که به او توجه کند.
• زیبایی طبیعت: شاعر با استفاده از نمادهای طبیعی مانند سرو و گل، به زیبایی طبیعت اشاره می‌کند.
• عشق و دلدادگی: عشق و دلدادگی دو تم اصلی این غزل هستند.

در کل، این غزل، یک غزل عاشقانه و دلنشین است که به موضوعات زیبایی، عشق، دلدادگی و بی‌مهری می‌پردازد.

تعبیر فال:

اگر این غزل به عنوان فال انتخاب شود، می‌تواند نشانه‌ای از دلتنگی، نیاز به توجه و محبت، و همچنین وجود یک زیبایی در زندگی باشد که ممکن است به دلیل بی‌توجهی، نادیده گرفته شود.