تفسیر غزل شماره 85 دیوان شمس مولانا

توصیف کلی غزل:

این غزل مولانا، یک ناله عاشقانه و عرفانی است. شاعر در این غزل، به توصیف عشق سوزان و بی‌حد و مرز خود به معشوق می‌پردازد. این عشق، چنان او را فرا گرفته است که دیگر نمی‌تواند از آن جدا شود. این غزل، یک توصیف زیبا از درد و رنج عشق و در عین حال، لذت و شیرینی آن است.

مفاهیم اصلی:

• عشق سوزان و بی‌حد و مرز: شاعر عشقی سوزان و بی‌حد و مرز به معشوق دارد.
• وحدت با معشوق: شاعر به دنبال وحدت با معشوق است و این جدایی برایش دردناک است.
• نمادها و استعاره‌ها: مولانا در این غزل، از نمادها و استعاره‌های بسیاری استفاده کرده است که هر کدام به جنبه‌ای از عشق و عرفان اشاره دارند.

تفسیر مفصل‌تر:

شاعر از معشوق می‌خواهد که به او نگاه کند و او را از این حالت رهایی بخشد. شاعر می‌گوید که معشوق هر کجا که می‌رود، دل او را نیز با خود می‌برد. شاعر از معشوق می‌خواهد که به او نزدیک نشود تا لباسش به خون دلش آلوده نشود. شاعر از معشوق می‌خواهد که بر روی قمر (یعنی معشوقان دیگر) سایه افکند تا آن‌ها نتوانند به او نزدیک شوند. شاعر می‌گوید که از روزی که معشوق متولد شده، بازار شکر (یعنی لذت دنیا) کساد شده است. شاعر می‌گوید که همه عالم به او سلام کرده‌اند و دل او به سجده افتاده است. شاعر می‌گوید که او شب‌ها مانند شمع می‌سوخت و دیگر شب و روز را از هم تشخیص نمی‌دهد. شاعر خود را شمس تبریزی معرفی می‌کند و می‌گوید که در برابر عظمت معشوق، مانند قطره‌ای در برابر دریا است.

اهمیت این غزل:

این غزل یکی از زیباترین غزل‌های عاشقانه مولانا است. مولانا در این غزل، به زیبایی و عمق عشقی که به معشوق دارد پرداخته و از درد و رنج این عشق سخن گفته است. این غزل، یک توصیف واقعی از عشق و وابستگی انسان به معشوق است.

نکات قابل توجه:

• این غزل، سرشار از احساسات شدید و عمیق است.
• مفاهیم این غزل بسیار عمیق و پیچیده است و نیاز به مطالعه و تأمل بیشتری دارد.
• این غزل، یک توصیف عرفانی از عشق و وحدت با معشوق است.

تفسیر کامل این غزل، نیازمند دانش عمیقی از ادبیات فارسی و شناخت از مفاهیم عشق و عرفان است.

نکات اضافی برای تفسیر عمیق‌تر:

• هر بیت از این غزل، حاوی معانی چندلایه است و نیاز به تفسیر دقیق دارد.
• برای درک بهتر این غزل، باید به زندگی و اندیشه‌های مولانا و همچنین به رابطه او با شمس تبریزی آشنا بود.
• این غزل، یک دعوت به عشق و معرفت است و به انسان نشان می‌دهد که چگونه می‌تواند به کمال برسد.

نکته مهم: تفسیر اشعار عرفانی، به ویژه اشعار مولانا، بسیار گسترده و پیچیده است و هر فرد با توجه به فهم و درک خود، می‌تواند تفسیرهای متفاوتی از این اشعار ارائه دهد. این تفسیر، تنها یک برداشت از این غزل است و ممکن است تفسیرهای دیگری نیز وجود داشته باشد.