تفسیر غزل شماره 438 حافظ: سبت سلمی بصدغیها فؤادی

غزل 438 حافظ یکی از غزل‌های عمیق و پر رمز و راز دیوان حافظ است که مفاهیم عرفانی و عاشقانه را در هم آمیخته است. این غزل، توصیفی است از حالتی درونی و جستجوی معنوی شاعر.

مفهوم کلی غزل:

• جستجوی معنوی: شاعر در این غزل به دنبال حقیقت و کمال مطلق است و از خداوند می‌خواهد که او را به سوی محبوب برساند.
• عشق به عنوان راه رسیدن به حقیقت: عشق در این غزل، راهی برای رسیدن به حقیقت و کمال است و شاعر با تمام وجود به معشوق خود وابسته است.
• توسل به خداوند: شاعر با توسل به خداوند و ائمه، درخواست کمک و یاری می‌کند تا بتواند به مقصود خود برسد.

تفسیر بیت به بیت:

• بیت اول: “سبت سلمی بصدغیها فؤادی”

  شاعر می‌گوید: جانم (فؤادی) به سبوی سلمی (شراب ناب) آلوده شده است. یعنی دل او به عشق آلوده شده و از آن جدا شدنی نیست.

• بیت دوم: “روحی کل یوم لی ینادی نگارا”

  شاعر می‌گوید: روح من هر روز مرا به سوی محبوبم (نگارا) می‌خواند. یعنی عشق او به محبوبش دائمی و همیشگی است.

• بیت سوم: “بر من بی‌دل ببخشای و واصلنی”

  شاعر از خداوند می‌خواهد که به او بی‌دل ببخشد و او را به محبوبش برساند.

• بیت چهارم: “علی رغم الاعادی حبیبا”

  شاعر می‌گوید: ای محبوب، مرا به رغم دشمنان به سوی خود بکش.

• بیت پنجم: “در غم سودای عشقت توکلنا”

  شاعر می‌گوید: در غم عشق تو به خدا توکل می‌کنیم.

نتیجه‌گیری:

غزل 438 حافظ، اثری است که در آن مفاهیم عرفانی و عاشقانه به زیبایی در هم آمیخته‌اند. شاعر با زبانی شیوا و تصاویری بدیع، مخاطب را به دنیایی از احساسات و مفاهیم والا می‌برد. این غزل نشان می‌دهد که عشق در نگاه حافظ، نیرویی قدرتمند و الهی است که می‌تواند انسان را به کمال و رستگاری برساند.

نکات قابل توجه:

• عرفان: این غزل، یکی از غزل‌های عرفانی حافظ است و مفاهیم عمیقی در آن نهفته است.
• توسل: شاعر در این غزل به ائمه و خداوند توسل می‌کند و از آنها کمک می‌خواهد.
• عشق: عشق در این غزل، نیرویی محرک و هدایت‌گر است.