تفسیر غزل شماره 91 دیوان شمس مولانا 

توصیف کلی غزل:

این غزل مولانا، یک دعوت به شادی و مستی معنوی است. شاعر در این غزل، به توصیف یک مجلس بزم عرفانی می‌پردازد و از مخاطب خود می‌خواهد که به این مجلس بپیوندد و از شراب معرفت بنوشد. این غزل، یک توصیف زیبا از عشق و عرفان است.

مفاهیم اصلی:

• شادی و مستی معنوی: شاعر از مخاطب خود می‌خواهد که از شراب معرفت بنوشد و مست شود.
• عشق و عرفان: عشق به عنوان نیروی محرکه‌ای برای رسیدن به معرفت معرفی شده است.
• نمادها و استعاره‌ها: مولانا در این غزل، از نمادها و استعاره‌های بسیاری استفاده کرده است که هر کدام به جنبه‌ای از عشق و عرفان اشاره دارند.

تفسیر مفصل‌تر:

شاعر از ساقی می‌خواهد که جام شراب را پر کند و به مستان بدهد. شاعر می‌گوید که معشوق هم بهار است و هم زمستان و هم حاتم‌طایی است. شاعر از ساقی می‌خواهد که جام را از شراب سرخ پر کند. شاعر می‌گوید که معشوق نقاب از چهره خود بردارد. شاعر از یار و معشوق خود تعریف و تمجید می‌کند. شاعر می‌گوید که شراب عشق، همه شراب‌های دیگر را بی‌اثر می‌کند. شاعر می‌گوید که مستان در چمن مانند گل‌هایی هستند که از شاخه‌های درخت می‌رویند. شاعر می‌گوید که اگر جام شراب روشن است، نمی‌توان مستی را پنهان کرد. شاعر می‌گوید که ما مانند کشتزاری هستیم که تشنه باران هستیم. شاعر می‌گوید که باید همچون رعد باشیم و از صبر و فنا سخن بگوییم.

اهمیت این غزل:

این غزل یکی از زیباترین غزل‌های عاشقانه مولانا است. مولانا در این غزل، به زبان رمز و اشاره، به موضوعات عرفانی پرداخته است. این غزل، یک دعوت به عرفان و شناخت حقیقت است.

نکات قابل توجه:

• این غزل، سرشار از مفاهیم فلسفی و عرفانی است.
• مفاهیم این غزل بسیار عمیق و پیچیده است و نیاز به مطالعه و تأمل بیشتری دارد.
• این غزل، یک توصیف عرفانی از عشق و معرفت است.

تفسیر کامل این غزل، نیازمند دانش عمیقی از ادبیات فارسی، عرفان اسلامی و فلسفه است.

نکات اضافی برای تفسیر عمیق‌تر:

• هر بیت از این غزل، حاوی معانی چندلایه است و نیاز به تفسیر دقیق دارد.
• برای درک بهتر این غزل، باید به زندگی و اندیشه‌های مولانا و همچنین به رابطه او با شمس تبریزی آشنا بود.
• این غزل، یک دعوت به عشق و معرفت است و به انسان نشان می‌دهد که چگونه می‌تواند به کمال برسد.

نکته مهم: تفسیر اشعار عرفانی، به ویژه اشعار مولانا، بسیار گسترده و پیچیده است و هر فرد با توجه به فهم و درک خود، می‌تواند تفسیرهای متفاوتی از این اشعار ارائه دهد. این تفسیر، تنها یک برداشت از این غزل است و ممکن است تفسیرهای دیگری نیز وجود داشته باشد.