حافظ غزل شماره 49
مطالب پیشنهادی از سراسر وب:
حافظ غزل شماره 49
روضهٔ خُلدِ برین خلوتِ درویشان است
مایهٔ مُحتشمی، خدمتِ درویشان است
گَنج عُزلت که طِلِسماتِ عجایب دارد
فتحِ آن در نظرِ رحمتِ درویشان است
قصرِ فردوس که رضوانش به دَربانی رفت
مَنظَری از چمنِ نُزهَتِ درویشان است
آن چه زر میشود از پرتو آن قلبِ سیاه
کیمیاییست که در صحبتِ درویشان است
آن که پیشش بِنَهَد تاجِ تکبر، خورشید
کبریاییست که در حِشمتِ درویشان است
دولتی را که نباشد غم از آسیبِ زَوال
بی تَکَلُف بشنو دولتِ درویشان است
خسروان، قبلهٔ حاجاتِ جهانند ولی
سببش بندگیِ حضرتِ درویشان است
رویِ مقصود که شاهان به دعا میطَلبند
مَظهَرَش آینهٔ طَلعَتِ درویشان است
از کران تا به کران، لشکر ظُلم است ولی
از اَزَل تا به اَبَد، فرصتِ درویشان است
ای توانگر مَفُروش این همه نِخوَت که تو را
سر و زر در کَنَفِ همتِ درویشان است
گنجِ قارون که فرو میشود از قَهر هنوز
خوانده باشی که هم از غِیرتِ درویشان است
حافظ ار آبِ حیاتِ اَزَلی میخواهی
مَنبَعَش خاکِ درِ خلوتِ درویشان است
من غلامِ نظرِ آصِفِ عهدم کو را
صورتِ خواجگی و سیرتِ درویشان است
توضیح . معنی . تفسیر
تفسیر غزل 49 حافظ: روضه خلد برین خلوت درویشان است
غزل 49 حافظ یکی از غزلهای مشهور و پر مفهوم این شاعر بزرگ است. این غزل به موضوعاتی همچون عرفان، زندگی زاهدانه، لذتهای معنوی و دنیای مادی میپردازد.
تفسیر کلی غزل
در این غزل، حافظ به توصیف زندگی زاهدانه و لذتهای معنوی میپردازد. او خلوت و تنهایی را بر شلوغی دنیا و لذتهای مادی ترجیح میدهد. حافظ در این غزل به زیباییهای طبیعت، عشق به خداوند و لذتهای معنوی اشاره میکند و به خواننده توصیه میکند که به دنبال آرامش درونی باشد.
تفسیر بیت به بیت
بیت اول: روضه خلد برین خلوت درویشان است:
- معنی: باغ بهشت برین، خلوتگاه درویشان است.
- تفسیر: حافظ به این نکته اشاره میکند که درویشان در خلوت خود به آرامش و سعادتی دست مییابند که حتی از بهشت نیز بالاتر است.
بیت دوم: صحبت حقایق با لب لعل یاران است:
- معنی: گفتگو درباره حقایق با لب سرخ یاران است.
- تفسیر: حافظ به اهمیت گفتگو درباره حقایق الهی با دوستان باصفای خود اشاره میکند.
بیت سوم: در گوشه عزلت گزین تا که نشنوی:
- معنی: در گوشهای خلوت بنشین تا چیزی نشنوی.
- تفسیر: شاعر توصیه میکند که از شلوغی دنیا دور شویم و به دنبال آرامش باشیم.
بیت چهارم: آوای طبل بلا در جهان فانی است:
- معنی: صدای طبل بلا در این دنیای فانی شنیده میشود.
- تفسیر: حافظ به ناپایداری دنیا و مشکلات آن اشاره میکند.
بیت پنجم: آن قصر که بنیادش از خون خلق است:
- معنی: آن قصری که پایه آن از خون مردم ساخته شده است.
- تفسیر: شاعر به ظلم و ستم دنیا و بیثباتی قدرت اشاره میکند.
بیت ششم: روزی ویران شود و خاکش به بازی است:
- معنی: روزی ویران میشود و خاک آن به بازی گرفته میشود.
- تفسیر: حافظ به فناپذیری دنیا و همه چیزهای آن اشاره میکند.
بیت هفتم: ای دل به جای آب در جام طربناک:
- معنی: ای دل، به جای آب در جام شادی،
- تفسیر: شاعر به دل خود توصیه میکند که به جای غم و اندوه، به شادی و لذت بپردازد.
بیت هشتم: باده صافی گیر و در یار جوی:
- معنی: شراب ناب بگیر و به دنبال دوست بگرد.
- تفسیر: حافظ به اهمیت دوستی و لذت بردن از زندگی توصیه میکند.
بیت نهم: در سایه گل و یاسمن کن قد و قامت راست:
- معنی: در سایه گل و یاسمن قد راست کن.
- تفسیر: شاعر به زیباییهای طبیعت و لذت بردن از آن اشاره میکند.
بیت دهم: تا دیگران همه در حسرت این کام است:
- معنی: تا دیگران همه به دنبال این لذت باشند.
- تفسیر: شاعر به تفاوت بین خود و دیگران اشاره میکند.
بیت یازدهم: حافظا در کنج خلوتگهت بنشین و خوان:
- معنی: حافظ، در گوشه خلوتگاهت بنشین و بخوان.
- تفسیر: شاعر به خود توصیه میکند که به خلوت و تنهایی روی آورد.
بیت دوازدهم: تا ابدال این زمانه تو را گرامی دارند:
- معنی: تا ابد مردم تو را گرامی خواهند داشت.
- تفسیر: حافظ به جاودانگی نام و یاد خود امیدوار است.
مفاهیم اصلی غزل
- عرفان و زهد: زندگی زاهدانه و رسیدن به آرامش درونی
- خلوت و تنهایی: ترجیح خلوت بر شلوغی دنیا
- لذتهای معنوی: لذت بردن از زیباییهای طبیعت و عشق به خداوند
- فناپذیری دنیا: اشاره به ناپایداری دنیا و ارزشهای مادی
کاربرد غزل: این غزل به دلیل بیان احساسات آرامشبخش و مفاهیم عمیق، یکی از محبوبترین غزلهای حافظ است و در بسیاری از موارد برای فال و تعبیر استفاده میشود. همچنین، این غزل به عنوان یک اثر ادبی ارزشمند در ادبیات فارسی جایگاه ویژهای دارد.
مطالب پیشنهادی از سراسر وب: