غزل شماره 27 حافظ: در دیر مغان آمد یارم قدحی در دست

یکی از زیباترین و پرطرفدارترین غزل‌های حافظ، غزل شماره 27 است که با بیت معروف “در دیر مغان آمد یارم قدحی در دست” آغاز می‌شود. این غزل، توصیفی عاشقانه و عرفانی از دیدار محبوب و لذت بردن از حضور اوست.

تفسیر غزل:

• دیدار در میکده: “دیر مغان” نماد میکده و جایگاه عارفان و سالکان است. آمدن یار با قدح شراب در دست، نمادی از دیدار عرفانی و رسیدن به حقیقت است.
• مست از عشق: “مست از می” و “میخواران از نرگس مستش مست” نشان‌دهنده مستی از عشق و زیبایی محبوب است.
• زیبایی یار: تشبیه‌های زیبایی مانند “در نعل سمند او شکل مه نو پیدا” و “وز قد بلند او بالای صنوبر پست” نشان از زیبایی بی‌نظیر یار دارد.
• حیرت و شگفتی: شاعر از شدت شادی و حیرت نمی‌داند که به چه چیزی فکر کند و چه بگوید.
• شمع و پروانه: شمع دل شاعر با آمدن یار روشن می‌شود و آه و فغان دیگران نیز با رفتن او قطع می‌شود.
• عطر و وسمه: عطر خوش و وسمه سیاه در مو و ابروی یار، نماد زیبایی و جذابیت اوست.
• گذران عمر: حافظ در پایان غزل به گذران عمر و ناپایداری دنیا اشاره می‌کند و از یار می‌خواهد که بازگردد.

مفاهیم کلی غزل:

• عشق و عرفان: این غزل، تلفیقی از عشق زمینی و عرفان است. عشق به محبوب، راهی برای رسیدن به حقیقت و کمال است.
• زیبایی: زیبایی یار، نمادی از زیبایی مطلق و حقیقت است.
• گذران عمر: حافظ به گذران عمر و ناپایداری دنیا اشاره می‌کند و از یار می‌خواهد که بازگردد.
• شادی و حیرت: دیدار یار، شاعر را به اوج شادی و حیرت می‌رساند.

نکته‌های مهم:

• تعبیرهای مختلف: غزل‌های حافظ، دارای تعبیرهای مختلفی هستند و هر فرد با توجه به جهان‌بینی و تجربیات خود، می‌تواند تفسیر متفاوتی از آن ارائه دهد.
• صنایع ادبی: حافظ در این غزل از صنایع ادبی مانند تشبیه، استعاره و کنایه به زیبایی استفاده کرده است.
• بافت تاریخی و اجتماعی: برای درک بهتر این غزل، باید به بافت تاریخی و اجتماعی زمان حافظ نیز توجه کرد.

این غزل، یکی از زیباترین و پرمعناترین غزل‌های حافظ است که به دلیل زیبایی کلام و عمق مفاهیم آن، همواره مورد توجه شاعران و علاقمندان به ادبیات فارسی بوده است.