حافظ غزل شماره 48
مطالب پیشنهادی از سراسر وب:
حافظ غزل شماره 48
صوفی از پرتو مِی رازِ نهانی دانست
گوهرِ هر کس از این لعل، توانی دانست
قدر مجموعهٔ گل، مرغِ سَحَر داند و بس
که نه هر کو ورقی خواند، معانی دانست
عرضه کردم دو جهان بر دلِ کاراُفتاده
بجز از عشقِ تو باقی همه فانی دانست
آن شد اکنون که ز اَبنایِ عَوام اندیشم
مُحتَسِب نیز در این عیشِ نهانی دانست
دلبر، آسایش ما مَصلحتِ وقت ندید
ور نه از جانبِ ما دلنگرانی دانست
سنگ و گِل را کُنَد از یُمنِ نظر لعل و عقیق
هر که قَدرِ نفسِ بادِ یمانی دانست
ای که از دفترِ عقل، آیت عشق آموزی
ترسم این نکته به تَحقیق ندانی دانست
می بیاور که ننازد به گلِ باغِ جهان
هر که غارتگریِ بادِ خزانی دانست
حافظ این گوهرِ مَنظوم که از طَبع اَنگیخت
زَ اثرِ تربیتِ آصِفِ ثانی دانست
توضیح . معنی . تفسیر
تفسیر غزل 48 حافظ: صوفی از پرتو می راز نهانی دانست
غزل 48 حافظ یکی از مشهورترین و پررمز و رازترین غزلهای دیوان اوست. این غزل با استفاده از نمادها و تعابیر عرفانی، به بیان مفاهیم عمیقی همچون عرفان، عشق الهی و جایگاه انسان در عالم میپردازد.
تفسیر کلی غزل
در این غزل، حافظ با زبانی رمزی و عرفانی به توصیف عالم هستی، عشق الهی و جایگاه انسان در این عالم میپردازد. باده در این غزل نماد معرفت الهی و جام نماد دل انسان است. حافظ با استفاده از این نمادها، به بیان مفاهیم عمیقی همچون وحدت وجود، عشق الهی و عرفان میپردازد.
تفسیر بیت به بیت
هر بیت از این غزل، حاوی معانی ژرفی است که نیازمند تفسیر و تحلیل دقیق است. برخی از مفسران، باده را نماد شراب حقیقی و جام را نماد دل سالک دانستهاند. برخی دیگر، باده را نماد عشق الهی و جام را نماد وجود انسان تفسیر کردهاند.
بیت اول: صوفی از پرتو می راز نهانی دانست:
- معنی: عارف از نور شراب، راز پنهانی را فهمید.
- تفسیر: حافظ میگوید که عارف واقعی با نوشیدن شراب معرفت، به اسرار عالم هستی پی میبرد.
بیت دوم: گوهر هر کس از این لعل توانی دانست:
- معنی: ارزش هر کسی را میتوان با این لعل (شراب معرفت) سنجید.
- تفسیر: یعنی ارزش واقعی انسان به میزان معرفت اوست.
بیت سوم: قدر مجموعه گل مرغ سحر داند و بس:
- معنی: تنها کسی که ارزش گل و بلبل سحرگاه را میداند، اهل معرفت است.
- تفسیر: اشاره به کسانی که به زیباییهای خلقت پی بردهاند.
بیت چهارم: که نه هر کو ورقی خواند معانی دانست:
- معنی: هر کسی که کتابی خوانده، معنای واقعی آن را نمیداند.
- تفسیر: یعنی معرفت واقعی از طریق مطالعه کتاب به دست نمیآید و نیاز به تجربه و شهود است.
بیتهای بعدی: در ابیات بعدی، حافظ به موضوعاتی همچون عشق، معرفت، دنیا و آخرت میپردازد.
مفاهیم اصلی غزل
- عشق و معرفت: عشق به خداوند و رسیدن به معرفت الهی
- عرفان: شناخت حقایق عالم و رسیدن به کمال
- باده و جام: نمادهایی برای بیان مفاهیم عرفانی
- وحدت وجود: وحدت انسان و خدا
کاربرد غزل
این غزل به دلیل عمق معانی و زیبایی کلمات، یکی از محبوبترین غزلهای حافظ است و در بسیاری از موارد برای فال و تعبیر استفاده میشود. همچنین، این غزل به عنوان یک اثر ادبی ارزشمند در ادبیات فارسی جایگاه ویژهای دارد.
نکته: تفسیر غزلهای حافظ به دلیل عمق معانی و استفاده از نمادها و استعارهها، میتواند متفاوت باشد. هر مفسر با توجه به دانش و دیدگاه خود میتواند تفسیر متفاوتی از یک غزل ارائه دهد.
مطالب پیشنهادی از سراسر وب: