حافظ غزل شماره 484
مطالب پیشنهادی از سراسر وب:
حافظ غزل شماره 484
تو مگر بر لب آبی به هوس بنشینی
ور نه هر فتنه که بینی همه از خود بینی
به خدایی که تویی بنده بگزیده او
که بر این چاکر دیرینه کسی نگزینی
گر امانت به سلامت ببرم باکی نیست
بی دلی سهل بود گر نبود بیدینی
ادب و شرم تو را خسرو مهرویان کرد
آفرین بر تو که شایسته صد چندینی
عجب از لطف تو ای گل که نشستی با خار
ظاهرا مصلحت وقت در آن میبینی
صبر بر جور رقیبت چه کنم گر نکنم
عاشقان را نبود چاره به جز مسکینی
باد صبحی به هوایت ز گلستان برخاست
که تو خوشتر ز گل و تازهتر از نسرینی
شیشهبازی سرشکم نگری از چپ و راست
گر بر این منظر بینش نفسی بنشینی
سخنی بیغرض از بنده مخلص بشنو
ای که منظور بزرگان حقیقت بینی
نازنینی چو تو پاکیزهدل و پاکنهاد
بهتر آن است که با مردم بد ننشینی
سیل این اشک روان صبر و دل حافظ برد
بلغ الطاقه یا مقله عینی بینی
تو بدین نازکی و سرکشی ای شمع چگل
لایق بندگی خواجه جلالالدینی
توضیح . معنی . تفسیر
تفسیر غزل شماره 484 حافظ: تو مگر بر لب آبی به هوس بنشینی
غزل شماره 484 حافظ یکی از غزلهای عمیق و پرمعنای دیوان اوست که مضمون اصلی آن، نقد رفتارهای انسانی، خصوصاً خودبینی و غرور است. حافظ در این غزل، با زبانی شیوا و تصویرهای زیبا، به نقد برخی از رفتارهای انسانها پرداخته و به آنها توصیه میکند که به خود بیایند و از رفتارهای ناپسند خود دست بردارند.
مفهوم کلی غزل:
در این غزل، حافظ با توصیف رفتارهای خودبینانه و غرورآمیز برخی از افراد، به آنها هشدار میدهد که این رفتارها آنها را به نابودی میکشاند. شاعر با استفاده از تصاویر نمادین، به مخاطب خود نشان میدهد که باید از خودبینی دست بردارد و به دیگران احترام بگذارد.
تفسیر بیت به بیت:
- بیت اول: “تو مگر بر لب آبی به هوس بنشینی”
حافظ با این بیت، مخاطب خود را مخاطب قرار میدهد و از او میپرسد که آیا او بر لب آبی (یعنی جایی که آب روان است) به هوس نشسته است و به دنبال لذتهای زودگذر است؟
- ور نه هر فتنه که بینی همه از خودبینی”
شاعر در این بیت میگوید که اگر کسی فتنه و آشوبی میبیند، علت آن خودبینی و غرور اوست.
- به خدایی که تویی بنده بگزیده او که بر این چاکر دیرینه کسی نگزینی”
در این بیت، شاعر به مخاطب خود یادآوری میکند که همه انسانها بنده خدا هستند و هیچکس بر دیگری برتری ندارد.
تفسیرهای متفاوت:
- تفسیر اجتماعی: در تفسیر اجتماعی، این غزل به عنوان یک نقد اجتماعی و سیاسی تعبیر میشود. شاعر در این تفسیر، به برخی از مشکلات جامعه مانند خودبینی، غرور و تبعیض اشاره میکند.
- تفسیر عرفانی: در تفسیر عرفانی، این غزل به عنوان یک نقد عرفانی و اخلاقی تعبیر میشود. شاعر در این تفسیر، به موضوعات مانند خودشناسی، تواضع و فروتنی اشاره میکند.
نکات قابل توجه:
- نقد خودبینی: خودبینی و غرور از مهمترین مفاهیمی هستند که در این غزل به آنها پرداخته شده است.
- اهمیت تواضع: حافظ در این غزل بر اهمیت تواضع و فروتنی تأکید میکند.
- بندگی خدا: شاعر به بندگی خدا اشاره میکند و میگوید که همه انسانها برابرند.
- نمادها: حافظ در این غزل از نمادهایی مانند لب آبی و فتنه برای بیان مفاهیم خود استفاده کرده است.
نتیجهگیری:
غزل 484 حافظ، یک غزل پرمعنا و آموزنده است که به ما یادآوری میکند که باید از خودبینی و غرور دوری کنیم و به دیگران احترام بگذاریم. این غزل، به ما کمک میکند تا به انسانهای بهتری تبدیل شویم.
این غزل به دلایل زیر بسیار مشهور است:
- زبان ساده و شیوا: این غزل با زبان ساده و شیوای خود، پیام خود را به خوبی به مخاطب میرساند.
- مفهومی بودن: این غزل حاوی مفاهیم اخلاقی و عرفانی است که برای همه افراد قابل فهم است.
- کاربردی بودن: این غزل در بسیاری از موقعیتهای زندگی قابل استفاده است و میتواند به ما کمک کند تا رفتارهای خود را اصلاح کنیم.
مطالب پیشنهادی از سراسر وب: